De decentralisatie van beleid maakt veel mensen bezorgd: zijn niet onherroepelijk de zwaksten straks de dupe hiervan? Het grootste probleem is dat onduidelijk is wie aan de touwtjes trekt, en dat de publieke sector geen ‘eigenaar’ meer heeft.
In theorie heeft decentralisatie van beleid veel voordelen ten opzichte van centraal beleid. Het opschudden van verhoudingen tussen overheidsinstellingen en tussen overheid en burger kan ervoor zorgen dat gemeenten beter tegemoet kunnen komen aan lokale verschillen.
Dat een stad met veel creatieve industrie niet in dezelfde mal hoeft als een regio met een groot gebrek aan werkgelegenheid, dat er meer ruimte is voor beleidsinnovatie. Het kan er ook voor zorgen dat verkalkte verhoudingen tussen verschillende overheidsdiensten worden doorbroken. Dat iemand in de problemen niet tien instanties aan de deur krijgt, maar één gezicht. Decentralisatie kan er ten slotte voor zorgen dat beleid en politiek dichter bij de burger komen. Dat een bewoner beter ziet dat aan zijn verlangens gewerkt wordt.
Het is ook hoog tijd om aan zo’n agenda van decentralisatie te werken. De staat of het stadsbestuur maakt nu plannen waar volksvertegenwoordigers vaak amper grip op kunnen krijgen, door gebrek aan tijd of kennis of ervaring. En de uitvoering van deze plannen komt in handen van min of meer markt-gedreven organisaties die het niet per se slecht voor hebben met de publieke zaak, maar die daar geen uitdrukkelijke verantwoordelijkheid voor voelen. \
Denk bijvoorbeeld aan schoonmaakwerk, thuiszorgwerk, woningcorporaties, de Noord-Zuidlijn. De staat maakt plannen, goedwillende politici krabben zich eens op het hoofd, en in ambigue samenwerkingen worden de plannen uitgevoerd, waarbij amper nog een forum overblijft voor de (negatieve) ervaringen van cliënten / burgers. De democratie verliest van de overheid, en de overheid verliest van de markt. Een herschikking van verantwoordelijkheden tussen burger en overheid en markt komt vanuit dat perspectief als geroepen.
Lees de rest van het artikel in de PDF.